ΛΑΟΣ Αδέσμευτη Καθημερινή Εφημερίδα Νομού Ημαθίας
Πέμπτη, 28 Απριλίου 2005
 Αρχική Σελίδα 
 
 Ειδήσεις 
 Χρήσιμα 
 Αρχείο 
 Εφημερίδα 
  
Πρωτοσέλιδο
Τοπικά Νέα
Λαϊκά Σχόλια
Άρθρα Συνεργατών
Πολιτισμός
Εκδηλώσεις
Αθλητικά
Οικονομία
Ελλάδα
Κόσμος

Πρωτοσέλιδο 02.03.2005



Τεύχη σε μορφή PDF


Τροποποίηση συνδρομής
Typos FM 3
Hits 78119
15
Hosts 3532
1
Επισκέπτες 6382
1

1

27.04.2005

Το έθιμο των Λαζαρίνων απο το Λαογραφικό Όμιλο Μελίκης και Περιχώρων

"Κίνησαν οι Λαζαρίνες την Παρασκιουβή
κι ως την Κυριακή του γιόμα τα ιστόλιζαν" (1)
κι την Κυριακή του βράδυ τα προυβότιζαν(2)
(1) τα στολίζονταν δηλ. τα φορούσαν
(2) τα ξεπροβόδιζαν δηλ. τα επέστρεφαν στις παντρεμένες γυναίκες από τις οποίες τα δανείζονταν.

Οι "Λαζαρίνες" αποτελούν ξεχωριστό δρώμενο λαϊκής λατρείας που γινόταν και γίνεται στη Μελίκη αλλά και σε άλλα χωριά του Ρουμπλουκιού με την ευκαιρία των εορτών του Πάσχα.

Παλιότερα οι "λαζαρίνες" ήταν ελεύθερες ομάδες (μπλούκια) κοριτσιών που αυθόρμητα έβγαιναν να τραγουδήσουν και να χορέψουν το τριήμερο από την παραμονή του Λαζάρου ως την Κυριακή των Βαΐων για τους δικούς τους σκοπούς: Να μαζέψουν χρήματα και αυγά και παράλληλα να τις δουν οι υποψήφιοι γαμπροί κι οι πεθερές και προπαντός οι προξενήτρες, αλλά και να χαρούν το έθιμο σύμφωνα με τα ήθη της εποχής τους.
Ο γνωστός δημοσιογράφος λαογράφος Γιώργης Μελίκης στην έρευνά του ΟΙ ΛΑΖΑΡΙΝΕΣ ΤΟΥ ΡΟΥΜΠΛΟΥΚΙΟΥ που περιλαμβάνεται στον Α΄ τόμο ΤΑ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΚΗΣ, έκδοση του Λαογραφικού Ομίλου Μελίκης και Περιχώρων γράφει:

"…Λαζαρίνα είναι η κόρη πριν απ' την Παρασκευή, παραμονή του Λαζάρου και μέχρι την Κυριακή των Βαΐων, επισκέπτονταν μ' άλλες τρεις συνομήλικές της τα σπίτια του χωριού ψάλλοντας και χορεύοντας ειδικά τραγούδια, τα γνωστυά "Λαζαργιάτ' κα" ή "Λαζαρ' κά".

Κάθε ομάδα αποτελούνταν από τέσσερα κορίτσια περίπου της ίδιας ηλικίας, δηλαδή από δεκατέσσερα ως δεκαεννιά χρονώ και μιας μικρότερης απ' αυτές ηλικίας 12 χρονώ περίπου, δοκιμασμένη στην ευστροφία του μυαλού της την οποία ονόμαζαν "καλαθάρουν".

Στις εμφανίσεις των Λαζαρίνων η καλαθάρος κρατούσε καλάθι, όπου συγκέντρωνε τα διάφορα φιλοδωρήματα που έδιναν οι νοικοκυρές στις Λαζαρίνες σαν ανταμοιβή για τον χορό και την ευχάριστη παρουσία τους. Κατά προτίμηση ήταν αυγά και χρήματα, κυρίως κέρματα: μιτζίτια, καπίκια και γρόσια…".

Για τις προξενήτρες γράφει:

Οι προξενήτρες παρακολουθούσαν καταπόδι και με προσοχή τις Λαζαρίνες για να μπορέσουν να διακρίνουν τις αρετές, τα χαρίσματα αλλά και τα μιονεκτήματά του, "τα ίσια και τα στραβά" όπως λέγανε…".
Τα τραγούδια οι χοροί του Λαζάρου και των Λαζαρίνων ανήκουν στο θρησκευτικό ή λατρευτικό κύκλο των δημοτικών μας τραγουδιών και των παραδοσιακών χορών και είναι κάλαντα. Τραγούδια-κάλαντα που συνοδεύονται από απλές χορευτικές κινήσεις σε πατινάδες όπως το "Σύρτι μάτια μ', σύρτι φρύδια μ', σύρτι στου καλό…", αντικρυστούς χορούς όπως το "Μια μάνα πόχει έναν υγιόν, μικρόν κι χαϊδεμένουν…" και χορούς με επιτόπια πηδήματα όπως το "Γαλάζιος πετεινός λαλεί, μας στην Αγία-Παρασκιουβή". Τραγούδια για το γιο, τη θυγατέρα, το νιο ή τη ναι για παντρειά, τον ξενιτεμένο, το γραμματισμένο, τον ηλικιωμένο, τον παπά κ.ά., ανάλογα με την περίσταση. Τραγούδια με ευχές και παινέματα όπως όλοι οι καλαντισμοί.

Παράλληλα με το έθιμο των Λαζαρίνων έχουμε και το έθιμο του "φτωχολάζαρου" για τις παρέες των μικρών παιδιών που γυρίζουν στα σπίτιαι κρατώντας στα χέρια ομοιώματα του Λαζάρου και τραγουδούν το γνωστό, σε διάφορες παραλλαγές:

Ήρθι ου Λάζαρους, ήρθαν τα βάκα
…………………………………….
Τώρα λάλησιν πουλί κι αηδόνι
τώρα λάλησιν κι χιλιδόνι
κι απ' τ' χρόν!
Καθώς και το:
Λαζαρίνα, λαζαρκό
δώστου, μπάμπου, έν' αυγό
να χουρέψ' τον Λαζαρκό.

Σήμερα οι "Λαζαρίνες", όπως και τα "Ρουγκάτσια" του Δωδεκαήμερου, είναι οργανωμένα κάλαντα με ερανικό σκοπό και με στόχο πάντα μέσα από την αναβίωση της διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς μας. Το έθιμο, στο τελετουργικό του μέρος, παραμένει το ίδιο. Τα κορίτισα, χωρισμένα σε μπλούκια (μπουλούκια-ομάδες) με την καλαθάρου, γυρίζουν στις γειτονιές και τραγουδούν και χορεύουν στα σπίτια με τα ίδια τραγούδια (και με την ίδια ντοπιολαλιά), με τις ίδιες χορευτικές κινήσεις, με αγάπη και ξεχωριστό μεράκι γι' αυτό που κάνουν. Για να φορέσεις σήμερα το σαγιά ή τη φουστανέλα ή τη μπολμπότσα, μα και οποιαδήποτε τοπική φορεσιά, και να βγεις στους δρόμους τραγουδώντας και χορεύοντας χρειάζεται μεράκι περίσσιο και επίγνωση αυτού που κάνεις, αλλιώς "κάθεσαι στην άκρη".

Στη Μελίκη πιστεύουμε πως καταφέραμε να κρατήσουμε σε μεγάλο βαθμό τη λαϊκή μας παράδοση ζωντανή και αρκετά από τα έθιμά μας αποτελούν βίωμα και όχι αναβίωση για μουσειακή χρήση. Χαιρόμαστε και καμαρώνουμε για τα Ραγκάτσια μας, το καρναβάλι μας, τις Λαζαρίνες μας, την παράδοσή μας που τη νιώθουμε μέρος της ζωής μας. Είναι ακόμα νιες κοπελιές ή μανάδες και πεθερές οι Λαζαρίνες που βγήκαν και χόρεψαν για την Αγια-Παρασκευή ή τον Αη-Νικόλα μα και για τους σκοπούς του Λαογραφικού Ομίλου.

Έτσι και φέτος τα κορίτσια του Ομίλου "γίν' καν Λαζαρίνις" και γύρισαν στο χωριό, χαρήκανε το έθιμο, τις χάρηκαν οι νοικοκυρές κι οι νοικοκυραίοι, τραγούδησαν και χόρεψαν μαζί τους, τις πέρασαν Πάσχα και καλή Ανάσταση για όλον τον κόσμο.

Και του χρόνου!

Δάσκαλος
Πρόεδρος του Λ.Ο.Μ.Π.

Στέργιος Μπαρτζώκας

« Απρίλιος » « 2005   *
Δε Τρ Τε Πέ Πα Σά Κυ
    123
45678910
11121314151617
18192021222324
252627282930 
26.04.2005

» Τη 40χρονη "σούμα" του παρουσίασε ο Διονύσιος Σαββόπουλος
» 5-8 Μαΐου σειρά εκδηλώσεων για τα "Ειρηνουπόλεια"
20.04.2005

» Το βιβλίο του παρουσιάζει ο Διονύσης Σαββόπουλος
19.04.2005

» Ο Θ. Γαβριηλίδης παρουσίασε το βιβλίο του για τα πάθη της Νάουσας
» "Ωραίος σαν ψέμα", ο ήρωας του νέου βιβλίου της Ντέλλας Ρούνικ
17.04.2005

» Αύριο Δευτέρα μουσικές του κόσμου από το Ωδείο "Φίλιππος"
14.04.2005

» Στις 16 Απριλίου στη Νάουσα παρουσιάζεται το βιβλίο του Θ. Γαβριηλίδη
06.04.2005

» Στην Αλεξάνδρεια σεμινάριο για το ρόλο του νερού στην περιοχή
02.04.2005

» Ομιλία για τη νόσο Αλτσχάϊμερ
01.04.2005

» Συναυλία νέων κιθαριστών από το Δημοτικό Ωδείο Βέροιας
31.03.2005

» Συναυλία με τραγούδια των Μπήτλς στο "Χώρο Τεχνών"
» Το βιβλίο γιορτάζει στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Νάουσας
30.03.2005

» Παρουσίαση κοινοτική πρωτοβουλίας "Europass"
© Εφημερίδα Λαός 2005